Franciszek III Stefan Baudemont-Vaudémont (urodzony w Nancy, Lotaryngia, 8 grudnia 1708, zmarł w Innsbruck, Austria, 18 sierpnia 1765 roku) herb

Syn Leopolda I Józefa Baudemont-Vaudémont, księcia Lotaryngii, książę cieszyński i Elżbiety Karoliny Robertyng-Capet-Bourbon-Vendôme-Orleans, córki Filipa I Robertyng-Capet-Bourbon-Vendôme-Orleans, księcia orleańskiego.

Książę Lotaryngii i Bar od 27 marca 1729 roku do lutego 1737 roku jako Franciszek III Stefan, palatyn Węgier od 5 kwietnia 1732 roku do 20 czerwca 1741 roku, książę cieszyński od 27 marca 1729 roku do 18 sierpnia 1765 roku jako Franciszek Stafan, wielki książę Toskanii od 9 lipca 1737 roku (objął tron 12 lipca 1737 roku) do 18 sierpnia 1765 roku jako Franciszek II Stafan oraz współregent w dziedzicznych ziemiach Habsburgów od 21 listopada 1740 roku. Cesarz Rzymski Narodu Niemieckiego wybrany 13 września 1745 roku (koronowany 4 października 1745 roku) do 18 sierpnia 1765 roku jako Franciszek I Stefan. Tytularny cesarz Bizantyjski, tytularny król Majorki i tytularny król Jerozolimy od 27 marca 1729 roku do 18 sierpnia 1765 roku jako Franciszek Stefan, tytularny król Anglii w 1765 roku jako Franciszek Stefan.

W Wiedniu, 12 lutego 1736 roku poślubił Marię II Teresę [Maria Teresa I] Habsburg (urodzona w Wiedniu, 13 maja 1717 roku, zmarła w Wiedniu, 29 listopada 1780 roku), córkę Karola VI Habsburga, cesarza Rzymskiego Narodu Niemieckiego, króla Węgier i Czech, arcyksięfcia Austrii i Elżbiety Krystyny Welf, córki Ludwika Rudolfa Welf, księcia Braunschweig-Blankenberg i Wolfenbüttel.

Pochodził z rodu blisko spokrewnionego z austriackimi Habsburgami. Od 1723 roku przebywał na wiedeńskim dworze rzymsko-niemieckiego cesarza Karola VI. 12 lutego 1736 poślubił Marię Teresę Habsburg, następczynię Karola VI. Ten przystał na małżeństwo z zastrzeżeniem, że Francieszek ma spełnić narzucony przez Francuzów warunek niezbędny do zakończenia polskiej wojny sukcesyjnej, a mianowicie dożywotnio przekazać Lotaryngię Stanisławowi Leszczyńskiemu. W zamian za to umożliwiono Franciszkowi przejęcie tytułu po bezdzietnym danie Gastonie, ostatnim wielkim księciu Toskanii z rodu Medyceuszy. Podjęte ustalenia zostały przypieczętowane zawarciem traktatu wiedeńskiego w 1738 roku.

Był pierwszym księciem europejskim, ktory został masonem i otwarcie się do tego przyznał. Dostąpił inicjacji w 1731 roku w Hadze - bastionie ezoteryzmu. Wkrótce potem Franciszek udał się na dłuższy pobyt do Anglii, gdzie otrzymał członkostwo stowarzyszenia, o nazwie - "Dżentlmeński Klub Spalnding". Po małżeństwie z Marią Teresą dwór wiedeński stał się europejską stolicą wolnomularstwa i ośrodkiem wielu innych prądów ezoterycznych. Franciszek sam był czynnym alchemikiem i posiadał pracownię alchemiczną w pałacu w Hefburgu. Po śmierci ostatniego Medyceusza został księciem Toskani i zręcznie zapobiegł inkwizycyjnym prześladowaniom florenckich masonów.

Kiedy Maria Teresa objęta po Karolu VI władzę jako cesarzowa Austrii 20 października 1740 roku, natychmiast ustanowiła swego męża współregentem. W okresie wojny o sukcesję austriacką (w latach 1740-48) z obawy o życie Franciszek nie zgodziła się, by objął dowództwo nad armią austriacką. Franciszek Stefan został wybrany na cesarza Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego podczas wojny po śmierci Karola VII Wittelsbacha (Karola Alberta, elektora bawarskiego, jednego z głównych adwersarzy jego żony). Wpływ Franciszka I na rządzenie krajem byt jednak niewielki. Przeszedł do historii ze względu na swoje zainteresowania kulturalne. Maria Teresa opłakiwała jego śmierć przez 15 lat.

Cesarz Franciszek, prowadząc flirty z młodymi tancerkami i śpiewacz­kami z opery oraz pozostając w długotrwałych związkach z damami dworu, był najwyższym okazem cudzołożnika. Szczególnie zadurzył się w księżniczce Auersperg, kochance młodszej od niego o trzydzieści lat. "Cesarz nie kryje namiętności, którą ją darzy", zauważył jeden z gości na austriackim dworze. Franciszek i jego kochanka często spotykali się w rezydencjach myśliwskich, w jego loży w Wiedniu i w uroczym domku, który jej kupił. Nawet chowane pod kloszem dzieci Franciszka wiedziały, co się dzieje. "Cesarz był bardzo czułym ojcem", napisała jego córka, Krystyna. "Zawsze można było polegać na jego przyjaźni. Musieliśmy jednak czynić wszystko, co w naszej mocy, by chronić go przed jego słabościami. Mam na myśli to, co wyczyniał z księżniczką Auersperg". Krystyna napisała dalej, że ich matka była "bardzo zazdrosna z powodu tego związku".


Żródła:

"Królewskie skandale" - Michael Farquhar, przekład - Zbigniew Kościuch


Franciszek I Lotaryński "w Zgapa"